Czy jednostki podległe jednemu urzędowi miejskiemu mogą przekazywać sobie zadania publiczne i dane osobowe swoich klientów?
Możliwość: TAK, ale pod pewnymi warunkami.
Jednostki organizacyjne gminy (np. MOPS, ZGK, OSiR, biblioteka miejska, MPGKiM, MZDiM) są odrębnymi jednostkami organizacyjnymi, ale nie mają osobowości prawnej – działają w imieniu gminy.
Przekazywanie zadań między nimi może mieć miejsce, jeśli wynika to z upoważnienia organu wykonawczego (burmistrza/prezydenta) lub z przepisów prawa miejscowego (np. uchwała rady gminy).
Zazwyczaj odbywa się to poprzez:
- porozumienie wewnętrzne (umowę powierzenia zadań),
- regulamin organizacyjny urzędu lub jednostki,
- pełnomocnictwo lub decyzję administracyjną.
Podstawa prawną przetwarzania jest tutaj art. 31 ustawy o samorządzie gminnym – burmistrz wykonuje zadania gminy przy pomocy urzędu i jednostek organizacyjnych.
Czy miejskie jednostki/spółki mogą przekazywać sobie dane osobowe swoich klientów/mieszkańców miasta?
Możliwość: TAK, ALE wyłącznie w granicach RODO i zasady minimalizacji danych.
Nawet jeśli jednostki są częścią jednego podmiotu (gminy), to w świetle RODO często działają jako odrębni administratorzy danych (jeśli samodzielnie określają cele i sposoby przetwarzania danych).
Przekazanie danych osobowych między nimi musi mieć podstawę prawną – np. obowiązek ustawowy, umowa powierzenia przetwarzania lub uzasadniony interes publiczny.
Konieczne jest również:
- wskazanie celu przetwarzania,
- zachowanie zasady minimalizacji danych,
- zapewnienie odpowiedniego zabezpieczenia danych.
Jeśli nie ma wyraźnej podstawy prawnej do udostępnienia danych osobowych, konieczna może być zgoda osoby, której dane dotyczą.
✅ Co można zrobić w praktyce:
1. Dokonać analizy RODO – czy jednostki są współadministratorami, czy odrębnymi administratorami.
2. Spisać umowę powierzenia przetwarzania danych (jeśli jedna jednostka działa na polecenie drugiej).
3. Określić zasady przekazywania danych w regulaminie lub zarządzeniu burmistrza.
4. Zapewnić transparentność wobec osób, których dane są przekazywane (obowiązek informacyjny)
Czy miejskie jednostki/spółki przy przekazywaniu sobie danych osobowych swoich klientów muszą ich o tym informować?
Tak, co do zasady, klienci (osoby, których dane dotyczą) powinni zostać poinformowani o przekazaniu ich danych osobowych między miejskimi jednostkami lub spółkami – chyba że zachodzi wyjątek przewidziany w RODO.
Obowiązek informacyjny w RODO – podstawa prawna
Zgodnie z art. 13 i 14 RODO, administrator danych osobowych ma obowiązek poinformować osobę, której dane dotyczą, m.in. o:
- tożsamości i danych kontaktowych administratora,
- celu i podstawie prawnej przetwarzania danych,
- odbiorcach danych (lub kategoriach odbiorców),
- prawach osoby, której dane dotyczą,
- planowanym przekazywaniu danych innym podmiotom.
Kiedy trzeba poinformować klienta o przekazaniu danych?
Tak – gdy obowiązek informacyjny istnieje:
- gdy dane są przekazywane innemu administratorowi danych (np. jednostka budżetowa → spółka komunalna),
- gdy zmienia się cel przetwarzania danych,
- gdy dane są pozyskiwane od innego podmiotu, a nie bezpośrednio od osoby (art. 14 RODO).
Nie – wyjątki od obowiązku informowania (art. 14 ust. 5 RODO):
- osoba, której dane dotyczą, już posiada te informacje,
- przekazanie danych jest wyraźnie uregulowane prawem (np. obowiązek ustawowy),
- obowiązek informacyjny okazałby się niemożliwy lub wymagałby niewspółmiernie dużego wysiłku, ale wtedy trzeba udostępnić informacje publicznie (np. na stronie internetowej).
Specyfika miejskich jednostek i spółek
Jednostki organizacyjne gminy (np. MOPS, OSiR) mogą być uznawane za odrębnych administratorów danych – jeśli samodzielnie decydują o celach i sposobach przetwarzania danych.
Spółki komunalne (np. ZWiK, MPO) są osobami prawnymi, zatem zawsze są odrębnymi administratorami – przekazanie danych do nich jest przekazaniem do innego podmiotu.
W takich przypadkach obowiązek poinformowania klienta zazwyczaj istnieje.
Co można zrobić w praktyce?
W klauzuli informacyjnej (np. przy zbieraniu danych od klienta) warto z góry wskazać potencjalnych odbiorców danych – np. inne jednostki gminne lub spółki komunalne.
W przypadku przekazania danych innemu administratorowi, należy zapewnić, że osoba została o tym poinformowana, chyba że zachodzi wyjątek.
Zalecane: opracowanie standardowych klauzul informacyjnych oraz rejestru czynności przetwarzania, które uwzględniają przekazywanie danych między jednostkami.
Przykład klauzuli:
„Pani/Pana dane osobowe mogą być przekazywane innym jednostkom organizacyjnym Gminy X lub spółkom komunalnym w celu realizacji ustawowych zadań publicznych, zgodnie z przepisami prawa. Aktualna lista odbiorców danych dostępna jest na stronie: www.gmina.pl/rodo.”