POBICIE UCZNIA W SZKOLE A RODO

Szkoła jest zobowiązana do ochrony danych osobowych uczniów, w tym danych dotyczących kar dyscyplinarnych. To oznacza, że informacja o karze nałożonej na innego ucznia jest daną osobową wrażliwą.
RODO i ustawa o ochronie danych osobowych zabraniają ujawniania takich informacji osobom trzecim, w tym innym uczniom lub ich rodzicom – nawet jeśli są pokrzywdzeni.

Szkoła może przekazać pokrzywdzonemu (lub jego rodzicom) jedynie ogólne informacje, np. że:„Sprawa została rozwiązana zgodnie z regulaminem szkoły”, „Wobec ucznia X zastosowano środki wychowawcze” (bez podania szczegółów).

Jeśli istnieje zagrożenie dalszym kontaktem (np. mobbing, przemoc, zastraszanie), szkoła może:

  • poinformować pokrzywdzonego o środkach, które mają go chronić (np. zmiana klasy sprawcy),
  • Wdrożyć działania ochronne — ale nadal bez ujawniania szczegółów kary sprawcy.

Co może zrobić ofiara lub rodzice?
Złożyć wniosek do dyrektora szkoły o informację, czy szkoła podjęła działania dyscyplinarne i jakie środki ochronne zastosowano wobec ofiary (ale bez pytania o konkretne sankcje wobec sprawcy).

W razie wątpliwości – zwrócić się do kuratorium oświaty lub Rzecznika Praw Ucznia.

Podstawy prawne, które regulują sytuację, w której ofiara pobicia w szkole (lub jej rodzice) chciałaby uzyskać informację o karze nałożonej na sprawcę przez szkołę:

1. RODO – Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych (UE 2016/679)
Art. 5 ust. 1 lit. a i c – dane osobowe muszą być przetwarzane w sposób zgodny z prawem i ograniczony do tego, co niezbędne.
Art. 6 ust. 1 – przetwarzanie danych jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy istnieje podstawa prawna, np. zgoda osoby, której dane dotyczą.

Informacja o karze dyscyplinarnej ucznia to dana osobowa, której szkoła nie może udostępniać innym uczniom ani ich rodzicom, o ile nie ma do tego podstawy prawnej.

2. Ustawa o ochronie danych osobowych (Dz.U. 2018 poz. 1000)
Stanowi uzupełnienie RODO na gruncie prawa polskiego.
Wskazuje, że przetwarzanie danych uczniów (np. informacje o karach) musi być zgodne z zasadą minimalizacji danych i celowości.

3. Ustawa – Prawo oświatowe (Dz.U. 2017 poz. 59 z późn. zm.)
Art. 44b–44z – reguluje ocenianie i zachowanie uczniów, w tym możliwość udzielania kar porządkowych i wychowawczych.
Szkoła może stosować kary i środki wychowawcze zgodnie z wewnętrznym statutem, ale nie ma obowiązku informowania innych uczniów o ich szczegółach.

4. Ustawa – Karta Nauczyciela (Dz.U. 2023 poz. 984)
Zobowiązuje szkoły i nauczycieli do zapewnienia uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki (art. 6).
To oznacza, że ofiara ma prawo oczekiwać, że szkoła podejmie działania ochronne – ale nadal nie oznacza to prawa do poznania treści kary sprawcy.

5. Konstytucja RP – art. 47 i 51
Art. 47: Każdy ma prawo do ochrony prywatności.
Art. 51: Nikt nie może być obowiązany do ujawniania informacji o sobie inaczej niż w przypadkach przewidzianych ustawą.
Sprawca przemocy (nawet jako uczeń) ma konstytucyjne prawo do ochrony swoich danych osobowych, chyba że przepisy wyraźnie przewidują inaczej.